‘Dat kan toch niet waar zijn’ is vaak de eerste emotionele gedachte of uitroep, wanneer een ziekenhuis in het nieuws komt met een falend systeem waardoor patiënten, bezoekers of medewerkers risico’s hebben gelopen. De 2e gedachte zou dan moeten zijn: wat is er nou precies gebeurd?
Zorgsystemen die kunnen falen
Bij ‘systemen’ denkt men dan vaak aan ICT-systemen, computers dus (PCs, laptops, netwerken). Dit is echter een beperkte kijk op het begrip systeem. Een systeem kan men completer zien als een samenhangend geheel van mensen, middelen (apparaat, installatie, computer, gereedschap) en procedures (werkinstructies, gebruiksaanwijzingen, trainingen, protocollen).
Dus ook scopenreinigers, liftinstallaties, noodstroomvoorziening, toegangspasjes en de OK-gereedschapset zijn als systeem op te vatten. Waarbij falen dan door een manco aan één van de 3 aspecten (of een combinatie daarvan) kan optreden.
of toch niet?
Kan het niet waar zijn dat iets fout gaat? Wat gebeurt, is waar, lijkt mij. Begrip tonen voor fouten (waar mensen werken …) en omstandigheden (kinderziektes heb je altijd) klinkt aardig en kan functioneel zijn om in gesprek te blijven. Maar dat is iets anders dan manco’s accepteren en overgaan tot de orde van de dag.
We testen wel, maar de praktijk kun je toch nooit nabootsen – vz. RvB groot ziekenhuis
Enige tijd geleden sprak ik een RvB-voorzitter van een groot ziekenhuis. Volgens deze was het niet mogelijk om op voorhand een nieuwe praktijksituatie te testen. Inderdaad, in een semantische discussie is de praktijk per definitie de finale praktijktest. Toch valt er met een gedegen introductie-testplan gebaseerd op vastgelegde systeem-eisen en simulaties van de praktijkomstandigheden (capaciteit-stress testen) heel wat onduidelijkheid en leed te voorkomen. Dat heet systeemvalidatie.
En met periodieke herhaaltesten (hervalidaties of audits) kun je pro-actief in de gaten houden of al je systemen blijven voldoen aan de gestelde eisen. Rapportje schrijven, strik er om en klaar leggen voor RvT, IGZ, ZN, NCPF, media en 2e kamer.
Kortom, infectiepreventie, privacy-bescherming en logistieke procesefficiëntie zijn allemaal gebaat bij eenzelfde structurele kwaliteitsaanpak. Waarbij de kosten voor ‘foutjes’ vooraf zijn ingecalculeerd en (politiek) geaccepteerd.
Zorg & ICT professionals
Wat vinden deskundigen in de praktijk van Zorg en ICT van dit onderwerp. En dan met name met betrekking tot de testbaarheid van ICT-systemen. Reageer op dit blog of vul de mini-enquête ‘Wat vindt u?’ in op mijn website.
